A pasada semana tivemos a clase de Historia da Arte, sobre arquitectura barroca, a pé de rúa.
Que mellor lugar para explicar a fachada do Obradoiro e as características do barroco galego que na propia praza e paseando pola nosa zona vella.
O lugar privilexiado no que nos atopanos permítenos saír e ter estas clases moito máis produtivas e agradables.
Teresa Puy
No contexto da Semana Cultural, dabamos apertura a unha interesante exposición fotográfica sobre persoas, costumes, lugares e obxetos que conforman as parroquias da nosa diocese compostelá. Foi elaborada a partir dun amplo reportaxe levado a cabo por D. Salvador Ares, que foi, no seu día, profesor do noso Seminario.
O profesor Salvador Luís Ares Espada, eumés nacido no ano 1928 e falecido en 2012, licenciouse en Filosofía e Letras na Universidade de Alcalá e obtivo o seu doutoramento no ano 1954 na Universidade de Bolonia ca tese Il Soggiorno spagnolo di Luca Giordano. Posteriormente, no Colexio Español de Munich, formouse en Filosofía. No Seminario Conciliar Compostelán completou o seu currículo cos estudos de Teoloxía, que o levaron a ordearse como sacerdote da diocese compostelá o 4 de agosto de 1963. Ao comenzo da década dos setenta foi nomeado delegado da Comisión Diocesana de Arte Sagrado. Precisamente como membro desta comisión, o xa profesor do Instituto Teolóxico Compostelán e da facultade de Filosofía e Letras da USC, comenzou os traballos para elaborar un inventario de bens mobles da diocese: percorreu as parroquias documentando fotograficamente os bens artísticos que atesouraba cada unha. Este proxecto supuxo un traballo formidable: o profesor Ares Espada elaborou un detallado inventario fotográfico no que se incluíron, ademais de vistas interiores e exteriores dos templos, a relación de retablos, a imaxinería e o enxoval litúrxico.
Mais a cousa non quedou aquí: o fin para o cal foron tomadas estas imaxes marcou un sentido de progresión na súa linguaxe fotográfica; se ben buscaba protexer o patrimonio dunhas parroquias que comenzaban a esmorecer debido ás emigracións económicas da década dos setenta, captou o momento de cambio que vivía a cultura popular en Galicia: nesta década de transformación política, rexurdimento cultural e social, deixou constancia do inicio dese proceso de mudanza na sociedade do país, conseguindo que o fotografado chegase a ser documento gráfico, histórico e mesmo artístico. Velaí os retratos -case psicosociolóxicos- dos veciños das parroquias, que amosan como a súa ollada transitou da mera actitude reprodutiva dos obxectos, as persoas ou os microacontecementos da vida cotiá a unha actitude creativa, facendo certo o aforismo hegeliano de que a estética non está na Natureza, senón que é unha conquista do espírito. A súa obra vai alén do valor documental ou fotoxornalístico e chega a obter unha vocación interpretativa e expresiva innegable.
A Biblioteca e Arquivo Histórico Diocesano levou a cabo durante este pasado ano 2022 un primeiro paso ca dixitalización e catalogación de 6.946 negativos de 35 milímetros da colección composta por 35.000 imaxes; traballo que o Arquivo agarda continuar nos próximos anos. Esta colección fotográfica fora legada polo profesor Salvador Ares ao director do Arquivo Histórico Diocesano, D. Salvador Domato, que a depositou no Arquivo.
Foi precisa unha paciente labor de escaneado para proceder despois ao retoque das imaxes obtidas en soporte dixital mediante programas de edición; unicamente co obxectivo de eliminar po, raiaduras ou mesmo algúns defectos do revelado, aínda que mantendo o espírito das imaxes e conservando incólumes os orixinais.
Mercé á convocatoria do programa de subvencións a fundacións e a entidades sen fins de lucro da provincia da Coruña, titulares de museos, centros de interpretación e bibliotecas para o desenvolvemento de actividades culturais durante o ano 2022 da Deputación da Coruña (FO200/2022) e tamén, sen dúbida, ao apoio, comprensión e paciencia do Excmo. Sr. Arcebispo D. Julián Barrio Barrio foi posible todo o proceso que culmina nesta exposición.
Los alumnos de cuarto de la ESO han estado estos días practicando el difícil arte del retrato y hay que decir que alguno de ellos ha descubierto un talento oculto que nos ha sorprendido a todos.
Todos han sido retratados, para lo que han posado, con una paciencia de lo más profesional, y retratistas, estudiosos de las proporciones y de las luces y las sombras.
¿Sabías que entre ojo y ojo cabe un ojo? ¿O que esa misma medida coincide con el ancho de las aletas de la nariz? Si no lo crees mírate al espejo, o ¡ven a clase de EPV!
Teresa Puy
Santos i apóstoles, ¡védeos!, parece
que os labios moven, que falan quedo
os uns cos outros […]
¿Estarán vivos?, ¿serán de pedra
aqués sembrantes tan verdadeiros,
aquelas túnicas maravillosas,
aqueles ollos de vida cheos?
Recordamos hoy las bellas palabras que Rosalía de Castro escribió al ver el Pórtico de la Gloria, ya que esta mañana hemos visitado esta joya del Románico y hemos podido ver cómo realmente los labios de los apóstoles susurran y los instrumentos de los ancianos parecen estar listos para sonar.
También hemos podido visitar los tejados desde donde se aprecia la fábrica románica y se pueden ver preciosas vistas de las plazas y de la ciudad.
Preciosa visita la realizada con los alumnos de 2º BACH en el contexto de la asignatura de Historia del Arte, después de habernos adentrado en el mundo del Románico de la mano de esta obra cumbre que está al acceso de cada uno de nosotros. Gracias al Cabildo de nuestra Catedral por darnos siempre esta oportunidad.
Teresa Puy
La semana pasada, dentro del proyecto de artística realizado en 3º ESO, los alumnos realizaron una visita por nuestra hermosa ciudad analizando diferentes fachadas de edificios compostelanos.
Un recorrido por las calles y por el tiempo. Desde el románico, pasando por el gótico o el barroco, por el modernismo hasta llegar al siglo XX… La sociedad cambia y, con ella, la arquitectura.
Tras esta visita conocemos un poco mejor la riqueza arquitectónica de una ciudad como la nuestra que, en muchos casos, se nos presenta como una gran desconocida para los que en ella hacemos vida a diario. ¿Serías capaz de reconocer todos los lugares? ¡Pincha sobre la imagen y descubre cinco de los lugares que visitamos!
Teresa Puy